Whisky uit Schotland
Schotse Whisky
Schotse whisky is een wereldfenomeen. Al eeuwenlang worden karakteristieke whisky's hier gestookt. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Schotland wordt beschouwd als de plek waar whisky is ontstaan. De hoge kwaliteit van de gerst, turf en het water vormen een perfecte basis voor de wereldwijd geroemde Scotch whisky. Lees in 5 minuten alles over whisky uit Schotland!
HET KARAKTER VAN SCHOTSE WHISKY
Wat maakt Schotse whisky nou zo uniek en de smaak zo karakteristiek? De 4 belangrijkste kenmerken van de Schotse whisky. De whisky:
1. is in Schotland gedestilleerd. Vrij logisch.
2. heeft een alcoholpercentage van onder de 95%.
3. is gedroogd in ovens die branden op turf, dit geeft de whisky de rokerige smaak. Lees in het artikel over peated malts meer over de turfsmaak.
4. is in ieder geval 3 jaar gerijpt op vat. In het artikel Hoe wordt whisky gemaakt? lees je hier meer over.
REGIO'S
Schotland is verdeeld over 5 verschillende regio's. Elke regio produceert verschillende soorten malts. De beroemde whisky regio’s zijn dan ook bekend om hun verschillende smaken:
1. Highlands: De grootste regio van Schotland. Bekende distilleerderijen als Dalwhinnie, Glenmorangie, Glen Glarioch, Old Pulteney en Arran zijn hier gevestigd. Over het algemeen zijn de whisky zacht droog tot zacht zoet. Maar, de Highland regio is dermate groot dat de whisky in het noorden vaak verschillen in smaak met Highland whisky uit het zuiden. Bekijk alle whisky uit de Highlands.
2. Speyside: eigenlijk is deze regio onderdeel van de Highlands, maar de Speyside is zo populair dat het vaak als losse regio wordt beschouwd. De regio produceert whisky merken van allure, waaronder:
Bekijk alle whisky uit de Speyside.
3. Lowlands: het lager gelegen deel van Schotland. De whisky's kenmerken zich door zachte aroma’s van gras, graan en bloemen, met een droge afdronk. Bekijk alle whisky uit de Lowlands.
4. Islay: een eiland vol toonaangevende whisky distilleerderijen, waaronder Bowmore en Caol Ila. Als je van sterke turf whisky houdt, zijn de whisky van dit eiland jouw type whisky! De turf is doordrenkt van zout zeewater en laat de whisky een zilte geur en smaak na. Denk hierbij bijvoorbeeld aan Laphroaig. Bekijk alle whisky uit Islay.
5. Campbeltown: Gelegen in het zuidwesten van Schotland aan de zee. En dat proef je! De whisky's zijn behoorlijk pittig en vol van smaak. Bekijk alle whisky uit Campbeltown.
DE ISLANDS
De Islands is officieel niet een regio van Schotland, maar onderdeel van de Highlands. Alleen de smaak is zo uitgesproken en divers en wordt daarom vaak gezien als een aparte regio. De eilandengroep bestaat uit Jura, Arran, Mull en Skye. De regio produceert sterke whisky's met een turfachtig karakter en invloeden van de zee. Bekijk alle whisky uit de Islands.
SCHOTSE WHISKY: DE GESCHIEDENIS
Die ene vraag die keer op keer terug op duikt: komt whisky uit Schotland of Ierland? De geboortegrond van de Schotse whisky ligt vlak voor de westkust van Schotland. Op de kleine eilandjes voor de kust landden in de 6e eeuw de eerste Ierse monniken. Zij introduceerden de kunst van het distilleren aan de Schotten. De eerste officiële schriftelijke verwijzing naar whisky staat in de Exchequer Rolls of Scotland uit 1494.
De Ieren zijn overigens van mening dat zij de allereerste whiskey (lees hier meer over de spelling variant whiskey of whisky) hebben gedistilleerd. Hoewel dat aannemelijk is (Ierse monniken leerden het distilleren immers aan de Schotten), dateert het eerste officiële Ierse document waarin over whiskey wordt gesproken pas van 1556. Benieuwd naar het verhaal van de Ieren? Bekijk dan het artikel over Ierse whiskey.
DE ILLEGALE EN LEGALE STOKERIJEN VAN SCHOTLAND
De eerste belasting op whisky werd geheven in 1644. Veel distilleerders protesteerden hiertegen en bleven illegaal doorstoken. In de woeste en ontoegankelijke Highlands bleven veel illegale stokers actief, die kleinschalig werkten.
Alleen maar gouden tijden
Uiteindelijk werden vanaf de 19e eeuw steeds meer illegale distilleerderijen gelegaliseerd. In diezelfde periode werd de Franse wijnbouw getroffen door de druifluis, waardoor er jarenlang geen grondstof was voor wijndistillaten als armagnac en cognac. Daardoor groeide de vraag naar whisky explosief. In de periode na de Amerikaanse drooglegging van de jaren ’20 volgden nog meer gouden tijden voor de Schotten. De whisky was niet aan te slepen in het dorstige Amerika.
De bloeiperiode van de Schotse whisky duurde tot de Tweede Wereldoorlog. Gerst werd toen gereserveerd voor de productie van voedsel en mocht niet gebruikt worden om te distilleren. Pas vanaf de jaren ’50 groeide de afzet van Schotse whisky weer en werden oude distilleerderijen opnieuw geopend en gerenoveerd.
SOORTEN SCHOTSE WHISKY
Of je nou een fervent drinker bent of net bent begonnen, Schotse whisky hoort op je lijstje te staan. De verschillende soorten zijn altijd verrassend, en keus is er voldoende. Zo kun je gaan voor de:
- Single Malt Scotch whisky: het product van één specifieke Schotse distilleerderij.
- Blended Malt Scotch whisky: is gemaakt van verschillende single malt whisky’s.
Schotse whisky zijn ook bij uitstek geschikt om als cadeau te geven!
