Brouwerij 't IJ: eigenzinnig lekker bier
We lopen met Patrick door de nieuwe brouwerij aan het Zeeburgerpad in Amsterdam-Oost; die ligt op steenworp afstand van de oorspronkelijke brouwerij naast molen De Gooyer. Hier wordt sinds 1985 IJ-bier gebrouwen. Patrick: ‘Als caféhouders kwamen wij geregeld in de brouwerij om ons bier te halen. Voor de grap riepen wij soms tegen de brouwer: “Ruilen? Jij de cafés en wij jouw brouwerij”. Op een dag werd het serieus. Hij wilde ermee stoppen en zocht een opvolger. Wij hebben toen een jaar meegelopen om het vak te leren en de sprong gewaagd.’ Gewoon omdat brouwen een mooi ambacht is, de jongens van lekker bier houden en omdat er niets fijner is dan ’s morgens door hartje Amsterdam naar je werk te fietsen.
Leef met je kop omhoog
Het bier blijft gewoon IJ-bier heten. Het oorspronkelijke etiket met de struisvogel mag ook blijven. Wel zetten de jongens er hun eigen motto onder: leef met je kop omhoog. Dat is namelijk precies hoe zij zelf in het leven staan. Van 4.000 liter bier per week in 2008 steeg de productie naar 25.000 liter in 2013. Ook over de grens vindt dit ‘Mokums bier met lef’ inmiddels gretig aftrek. En omdat de ruimte in de brouwerij naast de molen te klein werd, komen de flesjes tegenwoordig uit de nieuwe en veel grotere vestiging. In de oude brouwerij worden alleen nog de fusten voor de horeca gebrouwen.
Speciaal bier
Terwijl we door de beslagen raampjes van boven in de ketel kijken, legt Patrick uit hoe hun ambachtelijke speciaalbier gemaakt wordt. De biologische mout (geweekt graan) wordt samen met water geleidelijk verhit (in stappen van ongeveer 10 °C) totdat alle suiker uit het graan getrokken zijn. Dit proces van het verhitten van de mout duurt een paar uur en wordt ‘maischen’ genoemd. De zoete vloeistof die overblijft heet ‘wort’. Die gaat samen met de gist van de brouwerij en de hop in een grote ketel om uiteindelijk bier te worden. Daar blijft het ongeveer twee weken tot het gebotteld wordt. Voor de flesjes de deur uit mogen, moeten ze nog een weekje rusten in de ‘temperatuurkamer’. Daar is het lekker warm zodat het achterbleven gist in de fles het biertje nog een laatste zetje kan geven. Dit nagisten op de fles geeft het bier zijn karakteristieke smaak en zorgt ook voor de troebele sluier in het glas.
Natuurproduct
Patrick: ‘Bier is een natuurproduct en dat betekent dat niets standaard is in ons werk. Brouwen blijft een ambacht. De ene keer doet de gist sneller zijn werk dan de andere keer. Daarom wordt het bier voortdurend geproefd en gecontroleerd door de brouwers zodat het op precies het juiste moment gebotteld kan worden. Naast de traditionele IJ-bieren wordt er door de mannen zo af en toe ook een nieuw biertje ontwikkeld. Zo is er sinds kort Flink, een mooi hoppig bier met een relatief laag alcoholpercentage, 4,7%. In het proeflokaal naast de brouwerij kun je alle bieren uitproberen. Maar gewoon lekker thuis op de bank kan ook, want in onze winkels vind je maar liefst vier bieren van Brouwerij ’t IJ.
Geheim recept?
Onzin. Bier wordt gemaakt van gerst, hop, gist en water. Oke dan, en af en toe gaat er een geheim ingrediënt van de brouwer bij om het bier net even anders te laten smaken dan dat van de concurrent. Dat kan wat citrus zijn of koriander, specerijen die worden gemalen in de kleine handmolen die verdekt staat opgesteld in het mouthok.
Lekker erbij
De uitgekookte mout die overblijft na het maischen wordt bostel genoemd. Dit restproduct wordt opgehaald door schapenboerderij Dikhoeve die er heerlijke kaasjes van maakt. Deze Skeapsrond-kaasjes worden geserveerd aan de bar in het proeflokaal van Brouwerij ’t IJ. Ben je op zoek naar een origineel cadeau? Ga voor de Brouwerij 't IJ cadeauverpakking.
