Alles over mousserende wijn
Champagne: zo wordt het gemaakt
Champagne: we zijn er dol op! Door de heerlijke elegante, frisse smaak en de verfijnde bubbels blijft het een van de meest populaire mousserende wijnen. Maar hoe wordt champagne nou gemaakt? En hoe komen mousserende wijnen aan hun bubbels? Hieronder leggen we je stapsgewijs uit hoe dit productieproces, de “méthode traditionnelle”, werkt.
1. een (stille) basiswijn creëren
Voordat Champagne aan z’n lekkere bubbels komt, is er eerst een stille basiswijn. Deze bestaat uit een strenge selectie druivenrassen. Het oogsten van deze druiven is trouwens nogal een arbeidsintensief proces: ze worden namelijk handmatig geplukt en in speciale rieten manden, mannequins, gelegd. De reden waarom de wijnboeren dit doen, is omdat de druiven absoluut niet mogen kneuzen. Dat beïnvloedt namelijk de kleur en kwaliteit van de toekomstige basiswijn: een kwestie van goed opletten dus!
Vervolgens worden de druiven geperst:
- De 1e persing - decuvée - resulteert in het puurste en beste sap.
- De 2e persing - de premier taille - zorgt voor sap met een wat hardere smaak.
Van het sap dat vrijkomt tijdens de persingen wordt een ‘stille’ (dus nog geen koolzuurhoudende) basiswijn gemaakt. Dit gaat op dezelfde manier waarop andere wijn worden gemaakt, namelijk door vergisting. Zo ontstaat alcohol in de wijn!
2. smaken samenbrengen door assemblage
Vervolgens worden er voor de champagne verschillende basiswijnen samengebracht tot 1 perfecte basiswijn. Dit zijn vaak wijnen afkomstig uit verschillende oogstjaren en wijngaarden. Dit proces, het harmonieus samenbrengen van wijnen om zo dé perfecte champagnesmaak te creëren, wordt assemblage genoemd. Het is een eeuwenoud en ingewikkeld proces en dé belangrijkste stap in het maken van goede champagne! Soms wordt er ook alleen wijn uit één oogstjaar gebruikt, voor een vintage-champagne.
3. bubbels toevoegen
Na de assemblage wordt “liqueur de tirage” aan de de gemengde basiswijn toegevoegd. Dit is een mengsel van gist en suiker. Het geheel wordt daarna in de fles met een kroonkurk afgesloten. De combinatie van de wijn en de liqueur en eventueel citroenzuu de tirage zorgt voor een 2e vergisting: de "prisse de mousse". De gisten zetten de suikers om in alcohol en koolzuur. De fles is nu nog afgesloten met een kroonkurk. Zo ontstaan de bubbels in de fles.
4. rijping en wachten
De flessen rijpen minimaal 15 maanden in de kelders. Doordat de gisten een depot vormen wat een verbinding aangaat met de mousserende wijn krijgt de wijn extra complexiteit. Hoe langer de wijnen op het depot rijpen, hoe beter! De koele kelders zijn rond de 8-10 graden. Na de periode van 15 maanden wordt de fles regelmatig een slag gedraaid. Dit draaiproces - remuage - zorgt ervoor dat het bezinksel van de gisting in de hals van de fles zakt. Vroeger gebeurde dit altijd handmatig, tegenwoordig gaat dit via machines: gyropalettes.
5. het bezinksel verwijderen
Na de rijping en remuage wordt de hals van de fles bevroren en de kroonkurk verwijderd. Dit heet dégorgement. Door dit bevriezen gaat er zo min mogelijk koolzuur en wijn verloren en bevriest alleen het gistdepot. Door de druk die zich heeft opgestapeld in de fles, schiet het bezinksel nu uit de fles samen met een klein gedeelte van de wijn.
6. brut of sec? het toevoegen van suiker
Het ontsnapte deel in de champagnefles wordt weer aangevuld. Dit keer met liqueur de dosage: een mengsel van champagne en rietsuiker. Afhankelijk van hoeveel rietsuiker er wordt gebruikt, wordt de champagne soort bepaald; van droog tot heel zoet. De hoeveelheid suiker heet de 'dosage'. Het kan ook dat er geen liqueur de tirage wordt toegevoegd, maar alleen champagne. Dit wordt dan brut-de-brut, brut zéro, extra brut of brut 100%.
7. KURK ‘DR OP!
Vervolgens is het dan echt zo ver: De fles krijgt zijn definitieve champagne-kurk! Dit samen met een muselet - het (stalen) touwtje waarmee de kurk in de fles wordt gehouden - en een etiket natuurlijk. Ziezo: de champagne is klaar om te verzenden!
meer leren over champagne?
Want nu je weet hoe champagne wordt gemaakt, wil je natuurlijk ook weten welke soorten champagne er allemaal zijn. Of weten waar champagne precies vandaan komt? Lees dan onze andere how-to's en leer alles over champagne!
