Alles over de druif en de wijn
Chardonnay
Hebben we het over chardonnay, dan hebben we het over het lievelingetje van menig wijnbouwer, -maker en -liefhebber. Dat is logisch, want chardonnay druiven groeien praktisch overal en worden niet snel ziek. En een chardonnaywijn? Ja, die is lekker zacht: van een gerijpte volle, boterzachte chardonnay tot lekker fris en fruitig. Hier lees je alles dat je moet weten over de vele kanten van de altijd zachte chardonnaywijn en druif.
Chardonnay in het kort
Een Chardonnay is een medium tot krachtige witte wijn met een vrij lage zuurgraad in houtgerijpte chardonnays en een medium zuurgraad voor wijnen die niet op hout gerijpt zijn. De regio speelt ook een rol bij de zuurgraad. Deze is laag in warme regio’s en medium in koelere klimaten.
| Smaakt naar: | Serveertemperatuur: | Komt vooral uit: |
|
|
Oorsprong: witte Bourgogne
De chardonnaydruif is geboren in de Franse Bourgogne. En daar groeit hij nog steeds. Vraag een wijnliefhebber over de witte bourgogne en ze zullen je vol lof vertellen over de elegantie van bijvoorbeeld een meursault, Pouilly-fuissé of chablis. Dat hij zo makkelijk groeit en niet vatbaar is voor ziektes kwam goed uit, want inmiddels groeit hij overal: van Duitsland tot Sicilië, van de Verenigde Staten tot Stellenbosch, Zuid-Afrika.
De allerduurste chardonnaywijn komt trouwens uit de Bourgogne: Le Montrachet van Domaine de la Romanée-Conti. Tel er ruim € 1.500 voor neer. En dan moet je nog op tijd zijn ook (vóór botteling is hij namelijk al uitverkocht).
De druif: stevige trossen
De chardonnay is een middelgrote, ronde druif die aan een langwerpige, stevige tros groeit. Het blad is tamelijk rond van vorm en woekert weelderig, als de wijnbouwer dat niet in de hand houdt. De druif rijpt vrij snel, waardoor hij ook prima gedijt in koelere klimaten waar het najaar sneller begint.
Zelfde druif, verschillend terroir
Een chardonnay smaakt nergens hetzelfde, ook al groeien ze overal. Chardonnaydruiven nemen namelijk volledig de typische smaken van de bodem over (= terroir). Een glas chardonnay uit een koel klimaat smaakt dus heel anders dan uit een warm klimaat (citrustonen vs tropisch fruit is een voorbeeld). Maar zelfs een wijn uit de Bourgogne heeft hele andere karakter eigenschappen dan een wijn uit de Champagnestreek.
Houtgerijpt vs Stalen Tanks
Chardonnay houdt van hout, als eigenlijk enige witte druivenras. Want lang niet alle druiven hebben voldoende body en structuur om op eikenhouten vaten te rijpen. Het hout voegt namelijk aroma’s toe en verandert de structuur van de wijn.
Veel druiven zijn niet opgewassen tegen die extra’s, maar de chardonnay wel. Hij wordt er over het algemeen voller en complexer van. Hoe verschilt dat dan van elkaar? Dat leggen we je uit:
Is chardonnay een droge of zoete wijn?
Chardonnay is een wijn die na vergisting nog maar weinig restsuiker bevat, daarom is deze wijn wat aan de droge kant. Maar niet alleen de restsuikers hebben invloed op de smaak van de wijn.Afhankelijk van het soort hout dat de wijnmaker gebruikt voor de wijnvaten kan het extra smaak toevoegen.
Niet op hout gerijpte chardonnay
Chardonnay die in stalen tanks is gerijpt komt qua smaak dichter in de buurt van een frisse pinot gris of sauvignon blanc. Maar dan toch net wat fruitiger en zachter. Rijpheid speelt ook een rol: een jonge chardonnay smaakt fris naar appels. In een rijpere chardonnay proef je bijvoorbeeld vijgen. Uiteindelijk herken je hem aan een lichtgelige kleur. Op staal gerijpte chardonnay wordt gemaakt in koudere klimaten. Denk aan Californië, Loire en Chablis en Chili.
Houtgerijpte chardonnay
Chardonnay die op eiken is opgevoed is rijk en vol warme smaken als vanille, boter en zelfs karamel. In een koel klimaat is komt dit terug als een boterzachte chardonnay vol citrustonen. In een warm klimaat proef je juist meer tropische fruittonen. Kleur? Dit is warm donkergeel.
De meeste houtgelageerde chardonnay komt uit warme wijnregio’s zoals Australië, Argentinië of Italië.
SMAKEN: VAN CITROEN TOT BOTER
De chardonnay heeft tamelijk neutrale aroma’s die zich dus aanpassen aan de bodem waarin hij groeit. Ze variëren van appel en meloen in koele gebieden tot ananas en mango in warmere oorden. Een koel-klimaat chardonnay uit de Chablis smaakt frisser en strakker dan een uit het warme Australië, die rijk en romig overkomt.
Maar: elke chardonnay wijn laat een zacht gevoel in je mond achter. Krachtig en stoer, maar met een zacht hartje. Want hoe fris hij ook smaakt, hij voelt altijd min of meer rond aan. Veel zachter dan bijvoorbeeld de strakke sauvignon blanc.
CHARDONNAY & SPIJS
Chardonnay gaat qua smaken en textuur alle kanten op, dus aan food pairing geen gebrek. Een lichte chardonnaywijn als Chablis past door zijn frisse zuren en slanke stijl goed bij schaal- en schelpdieren en salades.
Bij een mollige, ronde chardonnay als Mâcon Villages doen vis en gevogelte met een lichte, romige saus het prima. Een rijke, rijpe chardonnay met aroma’s van exotisch fruit is een aanrader bij gebraden kalkoen en bij Indiase curry’s. Houtgerijpte chardonnay matcht mooi met gerookte producten als makreel, kip en eendenborst of een stevig winters stoofpotje. Chardonnay is dus lekker bij meer vettige en romige gerechten.
