Wat beïnvloedt
De smaak van wijn?
Naast de keuze van een bepaalde druif of combinatie van druivenrassen spelen er nog een hoop andere zaken een belangrijke rol in de smaakvorming van wijn. Dit zijn de belangrijkste:
1. Terroir
Terroir is het Franse woord voor bodem. In de wijnwereld staat terroir voor de specifieke invloed die de plek van de wijngaard heeft op de smaak van de wijn. Het gaat hierbij om de volgende factoren:
- De ondergrond/bodem waarop de wijnstok staat aangeplant.
- Het klimaat; temperatuur en hoeveelheid regen.
- De hoogte en de ligging van de wijngaard ten opzichte van de zon.
- De invloed die de wijnbouwer door de jaren heen heeft gehad op de specifieke ondergrond.
2. (hout)rijping
Laat je een wijn rijpen op eikenhouten vaten, dan verandert de smaak. De wijn komt in aanraking met zuurstof en dat geeft extra complexiteit. Bij rode wijn worden hierdoor ook de tannines zachter. Afhankelijk van de grootte, herkomst en leeftijd geeft een eikenhouten vat ook smaak af. Hoe kleiner het vat, hoe meer contact met het hout en des te meer smaak. En hoe jonger het vat, hoe meer smaakafgifte.
Vanilline
De smaakafgifte van houtvaten resulteert in smaken als vanille, kokos en karamel. Dit komt omdat eikenhouten vaten vanilline afgeven aan aan de wijn. Ruik je in een wijn vanille dan weet je dat de wijn in aanraking is geweest met eiken. Andere geuren die hierop lijken zijn sigarenkistjes, kokos, karamel, tabak, bos en zaagsel.
Benieuwd hoe je die vanille of kokos nou precies proeft?
Franse VS Amerikaanse vaten
De populairste en meest gebruikte vaten zijn gemaakt van Frans of Amerikaans eiken. De keuze is aan de wijnmaker. Amerikaans eiken heeft grotere poriën en geeft daardoor meer smaak af. Je proeft deze vaak in Rioja. Frans eiken is subtieler, maar ook een stuk duurder en wordt daarom vaak gebruikt voor de topwijn van een domein.
Vaten of staven
Het alternatief is het gebruik van eikenhouten staven. Vergelijk het met een theezakje in kokend water, maar dan in een roestvrijstalen tank van 10.000 liter. Een stuk minder romantisch, maar het geeft de wijn wel de smaak mee van het hout. Alleen die andere prettige effecten krijg je op deze manier niet: dus geen extra complexiteit en geen zachtere tannines. Maar het gaat wel veel sneller en is ook een stuk goedkoper.
Vegan of niet?
Afhankelijk van hoe het wijnvat wordt gereinigd is een wijn wel of niet vegan:
De klaring van een vat wijn werd vroeger gedaan met een half dozijn opgeklopte eiwitten. De troebele stoffen hechten zich aan het eiwit. Vervolgens kunnen ze uit de wijn verwijderd worden. Bijvoorbeeld door de wijn te filteren. Gelatine en vislijm zijn andere organische klaringsmiddelen die tegenwoordig nog worden gebruikt. Beide gemaakt van dierlijke producten en dus bepaald niet ‘vegan’. Maar het meest gebruikt is klaring met behulp van bentoniet. Een natriumkleisoort die voorkomt in de natuur.
3. Sulfiet
Over sulfiet in wijn gaan de raarste verhalen. Elke wijn bevat sulfiet. Het is een natuurlijk bijproduct van de alcoholische gisting. Daarnaast wordt aan de meeste wijnen sulfiet toegevoegd door de wijnmaker. Sulfiet stabiliseert een wijn en zorgt ervoor dat hij niet oxideert of ongewenst verandert van smaak. De scheikundige benaming van sulfiet is SO2, oftewel zwaveldioxide. Volgens de Europese wet moet elke wijn, die meer dan 10 mg sulfiet per liter bevat, een verplichte vermelding hebben op het etiket. In dit schema kun je zien hoeveel mg sulfiet per liter volgens de Europese wetgeving is toegestaan.
4. Gist
Gist zit van nature op de druivenschil. Het eencellige micro-organisme is een soort pacman. Het vreet suikers op en scheidt alcohol uit – met als bijproduct koolzuurgas (CO2). De suikers zitten van nature in druivensap. Om de alcoholische vergisting te controleren kan de wijnmaker gebruikmaken van extra gisten. Dit zijn nog altijd levende organismen, maar dan gekweekt door gespecialiseerde bedrijven. Als verschillende producenten uit een wijnstreek dezelfde gistsoort gebruiken, kan het voorkomen dat sommige wijnen erg op elkaar lijken. Dit komt doordat sommige gistculturen een eigen karakter hebben, dat invloed heeft op de smaak van een wijn.
MEER WETEN OVER WIJN?
Je weet nu wat de factoren zijn die naast de druiven zelf belangrijk zijn voor de smaakvorming van wijn. Wil je meer leren over wijn? Lees bijvoorbeeld wat de Alle wijnsoorten op een rij zijn, en welke Ontdek alle wijnlanden het grootst.
Of heb je vooral gewoon heel veel dorst gekregen en zin in een goed glas wijn?
