1.RUSSIAN RIVER VALLEY, DELOACH VINEYARDS
Wat in Frankrijk de ‘appellations’ heten, zijn in de Verenigde Staten AVA’s: American Viticultural Areas. Daar zijn er bijna 280 van, waarvan ruim 150 in Californië. De Russian River Valley is zo’n AVA en het ligt in de regio Sonoma Valley, een uurtje rijden boven San Francisco.

Wijnmaker zonder druiven
‘Toen de familie Boisset in 2003 het wijnbedrijf van de familie DeLoach overnam, was de wijngaard er niet goed aan toe. De stokken waren uitgeput, de grond ook. En we waren niet overtuigd van de druivensoorten die er waren geplant.’ Aan het woord is wijnmaker Brian Maloney die in dat jaar begon bij DeLoach. ‘We hebben de grond geanalyseerd, goed gekeken naar de wijngaarden om ons heen en toen een radicaal besluit genomen: we trekken alles eruit. Dat was niet makkelijk, maar achteraf gezien de juiste keuze. Het was een gekke tijd, want ik was ineens een wijnmaker zonder druiven.’

Vorst
‘Het eerste dat we toen hebben gedaan is groenbemesters zaaien. Dit zijn plantjes die ieder jaar opkomen en als ze uitgegroeid zijn de grond op een natuurlijke manier bemesten. We hadden verwacht na vier jaar de eerste druiven te kunnen plukken, maar de vorst stak daar een stokje voor. Het is hier niet vaak koud, maar soms heb je, net als vannacht, een beetje vorst. Dát jaar kwam de vorst heel laat en vernietigde de jonge druiven.

Brian Maloney
Zijn officiële titel is vice-president of winemaking. ‘Maar ik ben gewoon wijnmaker hoor. En dat is best eenvoudig als je met geweldige druiven kunt werken. We experimenteren en manipuleren zo min mogelijk.’

Wederom een flinke tegenslag. De jaren erna begon het te lopen en kwam uit wat we hadden bedacht: de pinot noir, chardonnay en zinfandel deden hen doen et heel erg goed.’

Klassiek
Maloney vervolgt: ‘Natuurlijk experimenteren we ook met andere druiven, maar deze drie gedijen bij ons goed. In de zomer kan het hier warm zijn, maar doordat er in de nacht en ochtend vaak mist van de oceaan het dal inkruipt rijpen de druiven niet te snel en houden we spanning in de wijnen.’ En dat kan je proeven. We proeven verschillende wijnen, een paar van de wijngaarden rondom de wijnmakerij, en een paar van de iets koelere regio dichter bij zee. Eén voor één klassieke wijnen – en dat is niet zo gek, want de familie Boisset is een grote naam in de Bourgogne. De wijnen hebben toch ook een heel eigen karakter. ‘We geloven erg in ons terroir. Je hebt zelf kunnen proeven hoe mooi de wijnen zijn die we hier mogen maken. Ik ben zelf erg gecharmeerd van onze noirs', aldus Brian.

2. NAPA VALLEY, RAYMOND VINEYARDS

Het is een mooie middag in Napa Valley. Zonder twijfel de bekendste wijnstreek van de VS en een van de meest geroemde ter wereld. In de wijngaard is het hele jaar genoeg te doen. Bij Raymond Vineyards helpen schapen graag een handje mee. Deze lopen rond tussen de wijnranken. ‘Geiten zijn schattig, maar echt niet te doen; die vreten alles op. Maar schapen zijn perfect, ze houden het gras kort en zolang er nog geen blaadjes aan de stokken zitten, blijven ze van de stokken af. En ze zorgen natuurlijk voor mest’, vertelt Stephanie Putnam. ‘Deze methode past bij onze biologische manier van werken, waar wij veel waarde aan hechten. We hebben naast de wijngaarden een tuin met kruiden, groenten, bijen, kippen en fruitbomen. We eten allemaal uit de moestuin in de zomer. Het is heel leuk om met de bezoekers door de tuin te lopen en ze de principes uit te leggen van het biologisch wijnmaken.'

Verbinding
De excentrieke eigenaar Jean Charles Boisset doet dingen graag een beetje anders en dat zie je. De ontvangstruimtes en een deel van de wijnmakerij zijn nogal uitbundig ingericht. We worden naar the red room geleid en die is, ehm, zeer rood. ‘Het is natuurlijk nogal over the top, ik haat de stoel waar ik in zit, want ik verdwijn in het rode pluche, maar het is ook fun.

Jean Charles wilde verbin - ding maken met de Moulin Rouge en cabernet sauvignon, toch onze belangrijkste wijn hier in Napa.’ En dat is Jean Charles gelukt. Het is de mooiste, of in ieder geval de roodste, ontvangstruimte die we ooit hebben gezien.

Plezier
In de wijnkelder hangen overal spiegels, rode gordijnen, een disco - bal. Het is te gek. Maar naast alle frivoliteit nemen ze het wijnmaken hier uiterst serieus. Dat blijkt als Stephanie ons op een aantal top - wijnen trakteert. ‘Natuurlijk doen we ons best om geweldige wijnen te maken. We weten dat dat hier kan, dus daar doen we alles aan. Maar we mogen ook plezier maken, toch?’ We proeven onder andere de Raymond Reserve Selection. Een prachtige wijn van cabernet sauvig - non. ‘We nemen straks een slokje van de 2009, die heeft een heel ander karakter, maar is nog springlevend.’

Stephanie Putnam
‘Als er op een etiket van een wijn uit Californië een naam van een druif staat, bijvoorbeeld cabernet sauvignon, hoeft dat niet te betekenen dat het 100% cabernet sauvignon is. We mogen tot 25% andere druiven gebruiken.

3.MENDOCINO, BONTERRA

‘Het is hier niet eens zo heel moeilijk om op een biologische manier druiven te laten groeien.’ Sebastian Donoso, wijnmaker van Bonterra, steekt van wal. ‘We zitten hier verder van de oceaan en vrij hoog. Het wordt hier warm in de zomer en we krijgen geen mist van zee, dus de kans op schimmel is gering. Goede omstan - digheden voor biologische wijnbouw. Voor onze wijnen verbouwen we hier – of in de buurt – alle druiven op een biologische manier. We zijn het grootste biologische wijnbedrijf van de VS.’ 

Biologisch
Bonterra voldoet aan super strenge certificering, die niet alleen naar bodemgebruik (biologisch) kijkt, maar ook naar het welzijn van mens en dier en de interactie met omliggende natuur. We lopen door de wijngaard. Die is prachtig. ‘We hebben heel veel grond. Op een klein deel ervan hebben we druivenstokken geplant. We laten de wijngaard dus zoveel mogelijk opgaan in het landschap’, zegt Sebastian. ‘De druiven van The Butler, The Roost en The McNab groeien hier allemaal rond de boerderij en wijnmakerij. De liefde en respect voor de natuur proef je terug in de wijnen van Bonterra. Alles is gericht op kwaliteit.’

Sebastian Donoso
De wijnmaker Sebastian Donoso werd geboren in Chili maar verhuisde op zijn 14e naar de Verenigde Staten. ‘Ik moet natuurlijk best vaak naar het buitenland om onze wijnen te laten proeven en dat doe ik met veel plezier. Maar ik ben ook altijd weer blij als ik terug ben. Het is hier mooi, het klimaat is lekker, mijn familie is tevreden en het werk is hartstikke leuk.’ 

Bourbonvaten
‘We hebben nog een leuk project; 1000 Stories Wine. We zagen een trend in de whiskywereld; whisky gerijpt op oude wijnvaten. En omdat we ons graag onderscheiden zijn we gaan experimenteren met wijn op bourbonvaten. Dat is bijzonder goed gelukt. We kwamen er al snel achter dat de bourbonvaten veel smaak toevoegen. Dus hadden we volle wijn nodig. Daarvoor kopen we de meeste druiven bij bevriende telers in Lodi. Dat is een gebied meer naar het zuiden, waar het vrij warm is. Dat levert wijn op die sterk genoeg is om in het bourbonvat overeind te blijven. Uiteindelijk blenden we ongeveer 20% van deze wijn met de wijn die we in rvs hebben gemaakt. Anders is de bourbonsmaak te sterk. We doen dat ieder jaar net even anders, want we weten inmiddels dat echt ieder vat anders smaakt. Dat is heel leuk om te doen. Kom, we gaan proeven!’ En ja: de wijnen uit de buurt blijken prach - tige wijnen. De 1000 Stories zijn een belevenis op zich.

4.SIERRA FOOTHILLS, IRONSTONE VINEYARDS

We staan bij de wijngaarden van Ironstone, in de uitlopers van de Sierra Nevada. Een glimmende XXL pick-up rijdt ons voorbij, remt en rijdt net zo vlot achteruit. ’Hé guys! Jullie zijn de Hollanders!? Ik moet even wat afhan - delen op kantoor, zie ik jullie bij het museum?’ De bestuurder is Steve Kautz, vierde generatie boer, zoals hij ons later uitlegt. ‘We zijn boeren en daar zijn we trots op. We hebben naast druiven ook vee, fruitbomen, we hebben veel grond, we jagen. Iedereen doet aan dry january, maar ik doe februari. Want in januari jagen we op eenden en die zijn zo ontzet - tend lekker met onze pinot noir, dat ik het maandje drooglegging altijd even uitstel.’

Niet zeuren
Aan levensgenot geen gebrek bij Steve, die het bedrijf runt met broer, zus en nog meer familie. ‘Mijn dochter komt er in de toekomst hopelijk ook bij. We doen allemaal ons eigen ding en zeuren niet te veel. Dat werkt goed. Mijn vader is met de druiven begonnen. Hij is inmiddels dik in de 90, maar denkt nog iedere dag mee. Hij belt me vaak op om te controleren of ik iets wel of niet heb gedaan. “Maar pa, ik doe het ook alweer een jaar of 40 hè!”’ 

Dynamiet
Dat vader John Kautz nog meekijkt is niet nodig, hoogstens begrijpelijk. Hij heeft het wijnbedrijf in de jaren ’80 van de vorige eeuw uit de grond gestampt. Of gestampt is misschien niet het goede woord.

Hij heeft het uit de grond geblazen. ‘We wilden graag een grot, want dat is goed om wijn in te bewaren. Maar we hadden geen grot, wel een berg. Dus toen hebben we een deel van de berg weggeblazen. Met dynamiet. En daarna de grot gemaakt. We hebben er een jaar over gedaan.’ 

Goud
Nu vertelt Steve het met trots en lijkt het misschien wat radicaal, maar er is wel degelijk over nagedacht. Het hele bedrijf ligt voor het grootste deel verborgen in de heuvel. ‘We staan hier op de berg, bij de ingang van het museum. Mijn vader heeft zijn hele leven van alles verzameld, onder andere een enorme klomp steen met goud. Maar hieronder zitten nog zes etages. Die zie je niet, want die zitten dus in de berg. We hebben een enorm gebouw, maar het valt niet echt op.’

Steenfruit en chardonnay
In dat enorme gebouw maakt Steve Millier wijn. Dat doet hij al sinds 1986. ‘We waren de eersten in de buurt die begonnen met de druiven uit de Bordeaux. We hadden hier altijd al veel perziken, abrikozen en kersen. Maar John was naar Frankrijk geweest. Hij had er gezien dat er in de Bordeaux en het zuidwesten van Frankrijk veel steenfruit groeide, dus leek het hem logisch dat de druiven uit die streek het hier ook goed zouden doen. Een correcte inschatting. De chardonnay rond het bedrijf floreert trouwens ook. Die levert echt een heerlijke wijn op.’ 

5.CARMEL VALLEY, BERNARDUS

Nederlanders die zich een beetje in Californische wijnen hebben verdiept, kennen vaak de naam Bernardus wel. Dat komt door de flamboyante Ben Pon. Met zijn broers en zus bouwde hij het familiebedrijf uit tot een multinational, bekend van de import van auto’s. Na een jaar of 20 begon Bernardus zich wat te vervelen en liet hij zich uitkopen. Met dat geld zette hij eind jaren ’80 een prachtig wijnbedrijf neer in de ook al evenzo prachtige Carmel Valley, een uur of twee onder San Francisco. De band met Nederland bleef: Bernardus verkoopt ongeveer 40 procent van zijn wijn aan Nederlanders.

Barrel tasting
Wijnmaker Chris Canepa: ‘Het is wel bijzonder wat mijnheer Pon hier heeft gesticht. Hij had maar één ambitie: heel goede wijn maken. Dat proberen we nu zes jaar na zijn overlijden nog steeds te doen.’ Dat het niet bij ‘proberen’ blijft, bewijzen Chris en zijn collega’s ieder jaar. ‘Kom, we gaan wat leuks doen: barrel tasting. Dan zien jullie meteen hoe we werken.’ Barrel tasting behoort tot de terugkerende werkzaamheden van de wijnmaker. De wijn in ieder vat, en dat zijn er bij Bernardus honderden, ontwikkelt zich anders. En dat controleer je door te proeven. ‘We maken de wijn in rvs en daarna gaat ze in de barriques (vaten). Dat geldt voor de chardonnay en de pinot noir.’ 

Chris Canepa
Chris Canepa van Bernardus is in shape. Hij klautert dagelijks de hele wijnkelder door alsof het een gymzaal is. ‘Er staan ook trappen maar dit gaat sneller.’ En zo vliegt Chris van vat naar vat. Gevuld met druiven van zowel eigen grond als van boeren in de omgeving. 

Veelbelovend
‘We werken met nieuwe Franse vaten, vaten van 1 jaar oud en vaten van 2 jaar oud. We oogsten ’s nachts voor de frisheid, maken er wijn van en verdelen die over de vaten. We hebben verschillende oogsten van verschillende wijngaarden en we gebruiken verschillende gisten. Proef maar, deze gistsoort haalt het fruit naar boven.’ Chris loopt van het ene naar het andere vat, klimt op de houten stellages waar de fusten liggen. ‘Dit is nieuw hout, probeer maar. En dit is een andere gist, die gaat wat meer naar de aardse smaak van de pinot noir. En dit is de chardonnay die van de wijngaard komt die achter de heuvels ligt, en deze chardonnay komt uit de Ingrid wijngaard, vernoemd naar de vrouw van mijnheer Pon.’ Het plezier waarmee Chris ons alles laat testen is aanstekelijk. De wijnen, hoewel nog volop in ontwikkeling, zijn veelbelovend. ‘Uiteindelijk blenden we de inhoud van de verschillende fusten met elkaar voor het gewenste smaakprofiel. Dan wordt de wijn gebotteld. En dan is het alweer tijd om te oogsten, dus beginnen we weer opnieuw.’